Femke Heemskerk
Naam: Femke Heemskerk
Woonplaats: Eindhoven
Geboortedatum: 21 september 1987
Studie: Sport, Management & Ondernemen (SMO)
Traint bij : High Performance Centre Eindhoven
Vereniging: PSV (eerder MUC Montpellier, de Dolfijn, de Zijl/LGB en Alkemade)
Trainer: Marcel Wouda (eerder Philippe Lucas, Romain Barnier/James Gibson, Martin Truijens, Sjaak Juffermans)
Sponsor: Speedo Nederland
EK-starts: 50 en 100 vrij, estafettes
Titels en onderscheidingen
Olympisch kampioen 4x100m vrije slag estafette 2008
Wereldkampioen 4x100m vrije slag estafette 2009 en 2011
Wereldkampioen korte baan 100m vrije slag 2014
Wereldkampioen korte baan 4x100m vrije slag estafette 2008, 2010 en 2014
Wereldkampioen korte baan 4x200m vrije slag estafette 2008 en 2014
Wereldkampioen korte baan 4x50m vrije slag estafette 2014
Europees kampioen 4x100m vrije slag 2008 en 2016
Europees kampioen korte baan 200m vrije slag 2010
Europees kampioen korte baan 4x50m vrije slag 2010, 2016, 2017 en 2019
Europees kampioen korte baan 4x50m vrije slag Mixed 2016 en 2017
Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw
Inmiddels 31 Internationale titeltoernooien op haar conto.
Nederlandse titels (31)
ONK winter (1)
200 vrij 2011
NK korte baan (9)
100 vrij 2009
200 vrij 2008,2009,2014
200 rug 2008,2014
200 wissel 2007,2008,2014
NK lange baan (21)
100 vrij 2009,2010,2013,2014,2015
200 vrij 2006,2008,2009,2010,2013,2014,2015,2016,
2017,2018
200 wissel 2006,2007,2008,2014, 2018
200 rug 2010
Karakteristiek
Via EJK (2002 en 2003), EK (2006 en 2008) en de WK (2005 en 2007) is Femke Heemskerk in 2008 doorgedrongen tot de internationale top. Die weg ging heel geleidelijk. Na de overstap van verenigingstrainer Sjaak Juffermans (de Zijl/LGB) in september 2006 naar Martin Truijens van Nationaal Zweminstituut Amsterdam is haar loopbaan pas goed begonnen. WK-brons (2007) en EK-goud op de 4x100 vrij en individueel zilver op de 200 vrij bij de WK korte baan in Manchester 2008 en daarna als grote klapper de Olympische estafettetitel op de 4x100 vrij in Beijing 2008!
Aan het eind van het jaar volgde nog eens zilver bij de EK korte baan op de 200 vrij in Rijeka.
Na de EK in Boedapest 2010 besloot Femke Heemskerk het roer geheel om te gooien en te veranderen van zwemomgeving. Zij koos in september 2010 voor Marseille, waar zij nieuwe inspiratie vond bij coach Romain Barnier en diens assistent James Gibson.
De eerste zes weken in Zuid-Frankrijk brachten een ware metamorfose te weeg. Dat kwam tot uiting bij wereldbekerwedstrijden in Berlijn in het laatste weekend van oktober. Drie maal won zij een race in opmerkelijke persoonlijke records. Op de 100 rug en 200 vrij waren dat zelfs Nederlandse records.
Bijzonder was haar 200 metertijd: de 1.52.42 betekende op dat moment de snelste tijd ooit gezwommen in textiel.
Ook in 2011 was Femke Heemskerk verder bezig op de ingeslagen weg met veel nieuwe indrukken en toptijden. Twee individuele finales bij de WK in Shanghai waren de beloning (al draaide de 200 vrij uit op een regelrechte deceptie) plus de wereldtitel op de 4x100 vrij. Nadat zij het Olympische seizoen met voortvarendheid en hard trainen had ingezet, verliep de weg naar Londen niet zoals zij in gedachten had. In de Britse hoofdstad miste Femke Heemskerk absolute topvorm om individueel te kunnen schitteren. Dat zij zilver veroverde op de 4x100 vrij was een schrale troost, omdat er ingezet was op prolongatie van de Olympische titel en het behalen van individuele finaleplaatsen.
Haar carrière een vervolg geven richting de Olympische Spelen in Rio was een weloverwogen stap. In november 2012 nam zij opnieuw de draad op, nu bij Marcel Wouda in Eindhoven.
De WK Barcelona 2013 en de EK Berlijn 2014 waren de eerste tussenstations met goede prestaties en medailles. Het daaropvolgende kortebaan seizoen was sensationeel goed met de wereldtitel in Doha op de 100 meter vrije slag en ook nog eens drie maal goud op de respectieve 4x50, 4x100 en 4x200 vrij, telkens in een wereldrecord.
Die eerste individuele wereldtitel heeft veel betekend, zoals Femke Heemskerk vertelde tegen Daan de Ridder in een interview voor NuSport.nl in mei 2015: “Nog steeds, dat gaat nooit meer weg. Je moet af en toe een finale winnen om jezelf te overtuigen dat je kúnt winnen. Dan is misschien het geloof ook sterker dat je het nog een keer kunt. Misschien niet eens winnen, maar wel op het juiste moment de goede race zwemmen en dat is wat ik deed in Doha.”
In ieder geval gaf het aan dat zij in dit WK-jaar goed bezig was, zoals ook op de lange baan tot uiting kwam bij de Swim Cup/NK, begin april in Eindhoven. Haar 52.69 waarmee zij het NR van Ranomi Kromowidjojo verbeterde, bracht haar samen met de Australische Cate Campbell aan de kop van de wereldranglijst. Ook haar NR op de 200 vrij (1.54.68) bracht haar een plek in het rijtje van WK-favorieten.
Ondanks al het vertrouwen slaagde Heemskerk er niet in op de persoonlijke nummers indruk te maken bij de WK in Kazan; alleen als slotzwemster in de zilver estafetteploeg imponeerde zij met een fantastische 51.99 met vliegende start.
Het olympisch seizoen verliep desastreus nadat zij gedwongen werd een keuze te maken op welke wijze en vooral bij wie zij ging trainen. Bij Marcel Wouda kon zij trainen, maar als coach was hij niet beschikbaar. Het Olympisch traject bracht haar bij de Franse ‘beul’ Philippe Lucas, bij wie zij veel kilometers maakte. Het was de doodsteek voor haar altijd zo vloeiende techniek. Na het mislukken van de Spelen in Londen, draaide ook Rio uit op een sportieve tegenvaller.
Ondanks deze fysieke en vooral mentale opdoffer, zette zij haar loopbaan voort en keerde terug naar de veilige omgeving van Marcel Wouda in Eindhoven. Na een voorbereiding van slechts vier maanden slaagde zij er toch in voor de zevende keer in successie startbewijzen te verdienen voor een WK. In 2018 was er grote tevredenheid weer een groot toernooi, de Europese kampioenschappen in Glasgow. Het zilver op de 100 vrij voelde bijna aan als goud. Dankzij het plezier bij de ISL-toernooi kreeg zij genoeg inspiratie om ook voor haar vierde Olympische toernooi te gaan. Haar 6e plaats op de 100m vrije slag bij de WK van Gwangju 2019 opende de deur voor Tokio.
Internationale toernooien
Jeugd
EJK 2002 Linz
5e 50 vrij 26.74
13e 100 vrij 58.92 halve finale
serie 4x100 vrij 0.57.55 tweede zwemster
EJK 2003 Glasgow
13e 50 vrij 27.27 halve finale
8e 100 vrij 57.95 (hf 57.40)
26e 50 rug 31.70
Korte baan
Europese kampioenschappen (10)
EK kb Triëst 2005
13e 200 vrij 1.59.47
14e 100 wissel 1.03.76 (serie 1.03.73)
EK kb Helsinki 2006
17e 200 vrij 1.59.38 serie
18e 200 wissel 2.16.76 serie
EK korte baan Debrecen 2007
6e 100 vrij 53.67
10e 200 vrij 1.57.10
serie 4x50 vrij 24.72
EK kb Rijeka 2008
6e 100 vrij 53.26 serie
Zilver 200 vrij 1.53.79
5e 100 wissel 1.00.09
EK kb Istanbul 2009
3e 100 vrij 52.68 serie
Brons 200 vrij 1.54.28
EK kb Eindhoven 2010
Zilver 100 vrij 52.02 (serie 52.01)
Goud 200 vrij 1.52.42
Goud 4x50 vrij 23.79 tweede zwemster
serie 4x50 wissel 27.41 rugslag
EK kb Herning 2013
8e 100 vrij 52.77
4e 200 vrij 1.54.30
EK kb Netanya 2015
4e 100 vrij 52.53 finale (hf 52.36)
Brons 200 vrij 1.52.81
4e 400 vrij 4.00.99 finale
Zilver 4x50 vrij 24.01 tweede zwemster
EK kb Kopenhagen 2017
5e 100 vrij 51.93 finale
Zilver 200 vrij 1.53.41
Goud 4x50 vrij 23.19 tweede zwemster
Goud 4x50 vrij Mixed 23.30 slotzwemster
EK kb Glasgow 2019
5e 50 vrij 23.84
Brons 100 vrij 51.88
Brons 200 vrij 1.53.35
Goud 4x50 vrij 23.50 derde zwemster
Zilver 4x50 wissel Mixed 23.24 slotzwemster
Wereldkampioenschappen (4)
WK kb Manchester 2008
Zilver 200 vrij 1.54.65
5e 100 wissel 1.00.64 (halve finale 1.00.40)
Goud 4x100 vrij 52.61 3e zwemster WR
(serie 4x100 vrij 53.16 startzwemster)
Goud 4x200 vrij 1.53.44 2e zwemster WR
WK kb Dubai 2010
Zilver 100 vrij 52.18
9e 200 vrij 1.55.46
Goud 4x100 vrij 52.33 startzwemster
serie 4x100 vrij 52.77 derde zwemster
WK kb Doha 2014
Goud 100 vrij 51.37
Brons 200 vrij 1.51.69
Goud 4x50 vrij 23.24 tweede zwemster
Goud 4x100 vrij 50.58 tweede zwemster
Goud 4x200 vrij 1.51.22 tweede zwemster
WK kb Hangzhou 2018
Zilver 50 vrij 23.67
Zilver 100 vrij 51.60
Brons 200 vrij 1.52.36
Zilver 4x50 vrij 23.32 2e zwemster
Zilver 4x100 vrij 50.93 2e zwemster
Brons 4x50 wissel 23.17 slotzwemster
Zilver 4x50 vrij Mixed 23.07 slotzwemster
Zilver 4x50 wissel Mixed 22.90 slotzwemster
Lange baan
Europese kampioenschappen lange baan (6)
EK Boedapest 2006
20e 100 vrij 56.40
20e 200 vrij 2.03.06
serie 4x100 vrij 55.87 2e zwemster
11e 4x200 vrij 2.01.80 4e zwemster
EK Eindhoven 2008
9e 200m wissel 2.15.96 halve finale
10e 200 vrij 1.59.82 halve finale
Goud 4x100 vrij 53.62 3e zwemster WR
(serie 4x100 vrij 54.68 startzwemster)
4e 4x200 vrij 1.57.86 3e zwemster
(serie 4x200 vrij 1.59.78 startzwemster)
serie 4x100 wissel 0.54.22 vrije slag
EK Boedapest 2010
Brons 100 vrij 54.12 (hf 54.09)
7e 200 vrij 1.58.46 (hf 1.58.28)
6e 4x100 vrij 52.93 slotzwemster
EK Berlijn 2014
Zilver 100 vrij 53.64 (serie 53.55)
Brons 200 vrij 1.56.81 finale
Zilver 4x100 vrij 52.78 slotzwemster
Zilver 4x100 wissel Mix 52.27 slotzwemster
4e 4x100 wissel 52.40 slotzwemster
EK Londen 2016
Brons 100 vrij 53.72
Zilver 200 vrij 1.55.97
Goud 4x100 vrij 52.80 tweede zwemster
Brons 4x200 vrij 1.55.16 slotzwemster
EK Glasgow 2018
Zilver 100 vrij 53.23
Zilver 200 vrij 1.56.72
Zilver 4x100 vrij 52.33 tweede zwemster
Zilver 4x100 vrij Mixed 52.62 derde zwemster
Wereldkampioenschappen (8)
WK Montreal 2005
serie 4x100 vrij 56.43 2e zwemster
11e 4x200 vrij 2.04.97 2e zwemster
WK Melbourne 2007
Brons 4x100 vrij 54.19 3e zwemster
8e 4x200 vrij 2.01.40 3e zwemster (serie: 2.00.25 slotzwemster)
WK Rome 2009
11e 200 vrij 1.56.86 halve finale
Goud 4x100 vrij 0.53.03 2e zwemster
serie 4x100 vrij 53.83 startzwemster
10e 4x200 vrij 1.55.49 2e zwemster
5e 4x100 wissel 1.01.28 rugslag
WK Shanghai 2011
4e 100 vrij 53.72 (hf 53.67)
7e 200 vrij 1.57.00 (hf 1.55.54)
Goud 4x100 vrij 52.46 slotzwemster
11e 4x100 wissel 1.01.30 rugslag
WK Barcelona 2013
Brons 4x100 vrij 52.86 tweede zwemster
14e 50 vrij 25.10
5e 100 vrij 53.67
11e 200 vrij 1.56.98 halve finale
WK Kazan 2015
5e 100 vrij 53.58 (hf 53.38)
8e 200 vrij 1.56.79
Zilver 4x100 vrij 51.99 slotzwemster
Zilver 4x100 vrij Mix 52.79 slotzwemster
WK Boedapest 2017
9e 200 vrij 1.56.50 halve finale
Brons 4x100 vrij 52.84 tweede zwemster
Zilver 4x100 vrij Mix 52.33 derde zwemster
7e 4x200 vrij 1.55.46 tweede zwemster
WK Gwangju 2019
11e 50 vrij 24.77 (hf)
6e 100 vrij 53.05
4x100 vrij 52.41 slotzwemster
6e 4x100 vrij Mix 52.81 3e zwemster finale
10e 4x100 wissel 53.03 slotzwemster serie
Olympische Spelen (3)
OS Beijing 2008
28e 200 wissel 2.16.28
Goud 4x100 vrij 53.42 derde zwemster
11e 4x200 vrij 1.58.29 startzwemster
OS Londen 2012
11e 100 vrij 54.13 halve finale
Zilver 4x100 vrij 53.39 derde zwemster
serie 4x100 wissel 53.80 slotzwemster
OS Rio de Janeiro 2016
20e 100 vrij 54.63 serie
16e 200 vrij 1.57.82 hf (serie 1.57.68)
4e 4x100 vrij 53.47 tweede zwemster
Femke Heemskerk |
||||
| Goud | Zilver | Brons | Totaal | |
| EK kb | 6 | 5 | 3 | 14 |
| EK lb | 2 | 8 | 5 | 15 |
| WK kb | 7 | 8 | 3 | 18 |
| WK lb | 2 | 3 | 3 | 8 |
| OS | 1 | 1 | 2 | |
| 57 | ||||
Nederlands recordhoudster
Korte baan
200m vrije slag 1.51.69 (7 december 2014 Doha)
200m wisselslag 2.06.69 ( 23 november 2014 Broenshoej, Kopenhagen)
Lange baan
100m vrije slag 52.69 (5 april 2015 Eindhoven)
200m vrije slag 1.54.68 (3 april 2015 Eindhoven)
200m wisselslag 2.10.21 (10 april 2014 Eindhoven)
Snelste estafettesplits
Korte baan
50m vrije slag 22.90 (WK 2018 Hangzhou)
100m vrije slag 50.58 (WK 2014 Doha)
200m vrije slag 1.51.22 (WK 2014 Doha)
Lange baan
100m vrije slag 51.99 (WK 2015 Kazan)
200m vrije slag 1.55.46 (WK 2017 Boedapest)